Swoją działalność we Włocławku kontynuuje fundacja „Rycerze Uśmiechu”, której wolontariusze obecni są również w innych miastach Polski. Fundacja deklaruje, że zbiera pieniądze na chore dzieci, natomiast już od roku dziennikarze oraz wolontariusze przekazywali informacje, że ok. 70% zebranych pieniędzy nie trafia do dzieci.
Nieuczciwe praktyki
Już rok temu dziennikarze oraz wolontariusze przekazywali informacje nt. praktyk tej fundacji. Portal Ostrów24TV informował już 3 lipca 2024 o tym, jak 50% pieniędzy zebranych z puszek miało trafiać do wolontariuszy, a 20% do rąk fundacji. Dla potrzebujących dzieci więc miało trafiać jedynie 30% zebranych środków.1 Sama fundacja znana jest z przebierania swoich wolontariuszy jako „aniołki” w okresie świąt bożego narodzenia. Portal EPAInfo informował o działalności „aniołków” w grudniu 2023 roku. Aniołki już wtedy nie działały jako wolontariuszki. Posiadały stawkę godzinową oraz prowizję od zebranych kwot. Miejscami zbiórek często były supermarkety czy galerie handlowe.2 We Włocławku częstym miejscem działań „aniołków” była galeria Wzorcownia oraz supermarket Auchan.
Według przekazanych nam informacji na puszkach fundacji brakuje numeru zbiórki publicznej, która podlega obowiązkowi zgłoszenia. Przeprowadzić taką zbiórkę mogą stowarzyszenie, fundacja, organizacja kościelna czy też w przypadku braku powyższych powołany w tym celu komitet społeczny. Powołanie komitetu społecznego jest konieczne do przeprowadzania zbiórek publicznych w świetle polskiego prawa. Ponadto identyfikatory „aniołków” w 2023 roku nie posiadały kluczowych informacji jak imię i nazwisko wolontariusza czy wspomniany wyżej numer zbiórki publicznej. Prowadzenie zbiórki publicznej bez zgłoszenia jest nielegalne, a organizator takiej zbiórki może zostać ukarany grzywną.3
Według osób podejmujących kontakt z fundacją, próby konfrontacji fundacji drogą mailową czy za pośrednictwem Facebooka z tymi informacjami kończyło się brakiem odpowiedzi lub blokadą na Facebooku.4 Obecnie na profilu na Facebooku fundacji możliwość komentowania pod ich postami została wyłączona.
Rekrutowanie „rycerzy”
„Fundacja” w ostatnich latach swojej działalności zamieszczała aktywnie w internecie ogłoszenia poszukując „wolontariuszy”. Ogłoszenia te widniały jako ogłoszenia o pracę, a samych wolontariuszy określano mianem „hostess sprzedażowych”. Głównymi adresatami tych ogłoszeń była przeważnie młodzież powyżej 13 roku życia nieświadoma nieuczciwych praktyk „Rycerzy Uśmiechu”. W ogłoszeniach podkreślano brak osiągniętej pełnoletności oraz pełną legalność tego procederu. Stawka godzinowa miała wynosić 30 zł. Wiele ogłoszeń fundacji na platformach społecznościowych zostało usuniętych.

Najprawdopodobniej fundacja przeniosła działalność na portal OLX. Na tym portalu pojawiło się ogłoszenie o pracę we Włocławku oraz w innych miastach, gdzie anonimowy pracodawca poszukuje pracowników do „zbiórki i akcji sprzedażowej”. Ogłoszenie łudząco przypomina ogłoszenia zamieszczane na Facebooku przez „Rycerzy Uśmiechu”, podkreślając znów elastyczne godziny pracy czy brak wymaganej pełnoletności. Zgadza się również stawka godzinowa wynosząca 30-50 zł.

Działalność fundacji „Rycerze Uśmiechu”
Fundacja została wpisana do rejestru stowarzyszeń już w październiku 2021, a do rejestru przedsiębiorców w kwietniu 2024 roku.6 Według informacji na oficjalnej stronie internetowej fundacja funkcjonuje przy Bydgoskim Centrum Organizacji Pozarządowych i Wolontariatu. Sama strona internetowa fundacji nie przekazuje dużej ilości informacji na temat jej działalności, podobnie z profilem na Facebooku.
Jak informuje Krystyna Marszałek na Facebooku, sprawa „Rycerzy Uśmiechu” została zgłoszona na policję za prowadzenie nielegalnych zbiórek publicznych.7

Przypisy:
- „Fundacja zabiera 70% pieniędzy. Jej wolontariusze masowo działają w Ostrowie i okolicy”, 3.07.2024 r., https://www.ostrow24.tv/news/203481-fundacja-zabiera-70-pieniedzy-jej-wolontariusze-masowo-dzialaja-w-ostrowie-i-okolicy.html [dostęp: 16.07.2025 r.] ↩︎
- „Aniołki w marketach. Pomoc potrzebującym czy biznes?”, 16.12.2023 r., https://epainfo.pl/aniolki-w-marketach-pomoc-potrzebujacym-czy-biznes/ [dostęp: 16.07.2025 r.] ↩︎
- Anna Pakaszewska-Cetera, „Jak według prawa zorganizować zbiórkę charytatywną?”, 17.11.2023 r., https://www.dziennikprawny.pl/pl/a/jak-wedlug-prawa-zorganizowac-zbiorke-charytatywna, [dostęp: 16.07.2025 r.] ↩︎
- https://www.facebook.com/mmz24pl/posts/pfbid0AqfcFGm3i53h97yqhfbp7DbwZ2QS9KjhbpSR6vvHFAf1DpvdMnC6VBXACDyH8F5il?rdid=7ovcJgdU9LRqKvgW [dostęp: 16.07.2025 r.] ↩︎
- https://www.olx.pl/oferta/praca/praca-dla-kazdego-dniowki-elastyczny-grafik-nie-musisz-miec-18lat-CID4-ID16jzNl.html [dostęp: 16.07.2025 r.] ↩︎
- https://krs-pobierz.pl/fundacja-rycerze-usmiechu-i7140928 [dostęp: 16.07.2025 r.] ↩︎
- https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid0LtdwVM3pTQHpQGWKyrov9DYQgvWHnjThZyZ1r2bPGx8jnYTAVw7bV3UYp96juRoXl&id=100006814847677&rdid=1Eob6BtfADxPJJBD [dostęp 16.07.2025 r.] ↩︎




