Plac Wolności i jego mroczne sekrety

Historia naszego miasta jest bardzo bogata, a jej odkrywaniu towarzyszy masa napotykanych tajemnic. Włocławek jako jedno z najstarszych miast w Polsce szczyci się bogatymi dziejami sięgającymi setki lat wstecz. Z tego powodu miasto skrywa w sobie nie jeden sekret, o którym możemy nie zdawać sobie sprawy. Niewiele osób przechadzając ulicami Włocławka zdaje sobie sprawy, jakie tajemnice posiadają. Jednym z takich miejsc jest Plac Wolności, który kryje w sobie nie jedną tajemnicę. W dzisiejszym artykule przedstawię garść tajemnic z historii tego punktu naszego miasta!


Plac Adolfa Hitlera

Plac Wolności w przeszłości nosił różne nazwy i nie od zawsze nazywany był właśnie „placem Wolności”. W przeszłości miejsce to określane było przez włocławian mianem „Nowego Rynku” ze względu na odbywające się targi płodów rolnych czy targi konne. Nazwa ta funkcjonowała do roku 1918, kiedy Polska odzyskała niepodległość, a miasto zostało wyzwolone z pod okupacji niemieckiej, o czym więcej można przeczytać tutaj. Wtedy po raz pierwszy zaczęto używać nazwy, jaką plac nosi obecnie. Sytuacja zmieniła się po wybuchu II wojny światowej, kiedy nazwa „Plac Wolności” została zastąpiona nową nazwą, czyli „Placem Adolfa Hitlera (niem. Adolf Hitler Platz)”. Świadczą o tym zdjęcia z okresu okupacji hitlerowskiej w latach 1939-1945, które zachowały się do dnia dzisiejszego. Innym świadectwem są również niemieckie pocztówki z takim właśnie podpisem.

Plac Wolności, niemiecka pocztówka z lat okupacji
Plac Wolności, niemiecka pocztówka z lat okupacji

Plac Wolności jako cmentarz wojenny?

W styczniu 1945 roku do Włocławka wkracza Armia Czerwona wraz Ludowe Wojsko Polskie i rozpoczyna się walka o wyzwolenie Włocławka. Wielu żołnierzy polskich oraz radzieckich poniosło wtedy śmierć z rąk okupantów broniących zaciekle „swojej” kujawskiej twierdzy. Walki toczyły się również na terenie dzisiejszego Placu Wolności. W trakcie bitwy żołnierze radzieccy byli ostrzeliwani przez żołnierzy niemieckich oraz łotewskich z Kościoła Ewangelickiego, na skutek czego kilku z nich poniosło śmierć na miejscu. Po zakończeniu działań wojennych żołnierzy zabitych pochowano na miejscu na terenie dzisiejszego Placu Wolności i przez pewien okres w miejscu dzisiejszego Pomnika Żołnierza Polskiego spoczywały mogiły żołnierzy radzieckich. Po pewnym czasie jednak zostały one przeniesione na cmentarz komunalny do kwatery żołnierzy Armii Czerwonej.

  • Pogrzeb żołnierzy radzieckich na Placu Wolności
  • Mogiły żołnierzy radzieckich na cmentarzu komunalnym

Co kryje wnętrze Pomnika Żołnierza Polskiego?

Wszyscy zapewne kojarzą duży Pomnik Żołnierza Polskiego znajdujący się w centralnej części placu. Latem jest częstym miejscem spotkań młodzieży, która spędza czas siedząc w cieniu pomnika. Jednak niewielu sobie zdaje z tego sprawę, że wnętrze pomnika kryje w sobie dawny Pomnik Żołnierza Radzieckiego. Pomnik ten odsłonięto w 1951 roku z inicjatywy władzy ludowej na cześć żołnierzy Armii Czerwonej walczących z okupantem niemieckim. Po przemianach ustrojowych w roku 1994 pomnik ten obudowano i przekształcono w Pomnik Żołnierza Polskiego. Współcześnie temat tego monumentu oraz kryjącego się w środku pomnika z ery PRLu powraca przy okazji dyskusji politycznych w mieście. Szczególnie w ostatnich latach w związku z wojną na Ukrainie. Zdania na temat pomnika są podzielone. Jedni uważają, że pomnik jest symbolem uzależnienia Polski od ZSRR i powinien zostać zlikwidowany. Inni opowiadają się za zostawieniem pomnika w obecnej formie, ponieważ stanowi ważne miejsce uroczystości patriotycznych w mieście.

Pomnik Żołnierza Radzieckiego, PRL
Pomnik Żołnierza Radzieckiego, PRL

Źródła:

  • Andrzej Winiarski „Włocławek na starej fotografii”, 2008r.
  • http://www.zzwpwloclawek.pl/?p=1499
  • https://www.akpool.co.uk/postcards/27059901-postcard-wocawek-leslau-wartheland-adolf-hitler-platz
  • https://pomniki.wloclawek.pl/2018/01/20/kwatera-zolnierzy-armii-radzieckiej-poleglych-we-wloclawku/
  • https://ddwloclawek.pl/pl/788_strefa-kobiet/50413_pomnik-na-pl-wolnosci-do-wyburzenia-sprawdzilismy-co-mysla-o-tym-polityczki.html

ZAPISZ SIĘ NA NEWSLETTER
Otrzymuj wiadomości e-mail, gdy pojawiać się będą nowe artykuły!
icon

Udostępnij