Historia Kultura i Sport

Gryf – Odwieczny symbol Włocławka

Gryf jako mitologiczne stworzenie funkcjonuje już w naszej kulturze od tysięcy lat. Fantastyczna kreatura łącząca w sobie cechy lwa i orła często w historii wykorzystywana była jako swego rodzaju symbol. Wizerunek gryfa nie raz pojawiał się na różnych flagach bądź herbach. W świecie symboli miast ukrywa się niezwykła historia, pełna legend i tajemnic. Każde miasto ma swój wyjątkowy znak, który nie tylko podkreśla jego tożsamość, lecz również kryje w sobie fascynującą genezę. W dzisiejszym artykule przeniesiemy się w głąb czasu, aby odkryć korzenie jednego z najbardziej charakterystycznych symboli Włocławka – gryfa. Zanurzmy się wspólnie w świat legendy, aby zrozumieć, dlaczego gryf stał się nieodłącznym elementem tożsamości Włocławka.

Legenda o początkach miasta

Zacznijmy od początku, dosłownie od początku. Z powstaniem naszego miasta wiąże się popularna legenda, w której ważną rolę odgrywa to mitologiczne stworzenie. Według legendy o początkach miasta Włodzisław, od którego imienia pochodzi nazwa miasta, poszukiwał miejsca na założenie nowej osady. Natknął się wówczas w lesie na gryfa, który pozwolił na budowę nowej osady w tym miejscu pod warunkiem, iż ludzie będą dbać o ten las. Tak się jednak nie stało i z czasem drzewa były wycinane. Pomimo złamania obietnicy danej przez ludzi gryf strzegł nowo powstałą osadę. Podczas najazdu Krzyżaków gryf ostrzegł ludność. Podana wyżej wersja legendy autorstwa Magdaleny Sadowskiej pochodzi z książki „Legendy, których nie znacie”, w której znajdują się prace nadesłane na konkurs organizowany przez Społeczne Towarzystwo Oświatowe.

Prawdziwe (być może) pochodzenie gryfa

Myślę, że możemy śmiało założyć, że opisane wydarzenia (z wyjątkiem najazdu krzyżackiego) nigdy nie miały miejsca. Jakie mogły być jednak jeszcze inne powody oprócz legendy do umieszczenia gryfa na włocławskich herbach? Historia gryfa w kulturze sięga czasów starożytnej Mezopotamii, a dokładniej ok. 3000 p.n.e. Stworzenie to stało się jednak szczególnie popularne w średniowieczu. Pół orzeł pół lew traktowany był przez Kościół Katolicki jako symbol m.in. Jezusa Chrystusa, który łączył w sobie pierwiastek ludzki oraz boski. Jednak przede wszystkim gryf łącząc w sobie cechy dwóch silnych drapieżników (orła i lwa) stanowił symbol siły. Stąd też częste wykorzystywanie wizerunku tego stworzenia na herbach.

Rycina z wizerunkiem gryfa

Gryf na włocławskich herbach

Po raz pierwszy gryf zagościł na herbie miasta już po odbudowie miasta po najeździe krzyżaków, czyli po 1339 roku. Herb oprócz znanego nam dobrze muru z zamkniętą bramą, dwiema bocznymi basztami i jedną środkową zawierał także tarczę z herbem dynastii książąt kujawskich. Herb dynastii książąt kujawskich jest o wiele starszy od wyżej wspomnianego herbu Włocławka. Najstarszy znany wizerunek tego herbu widnieje na pieczęci księcia kujawskiego Ziemomysła z 1268 roku, władcy księstwa inowrocławskiego. Pierwotna wersja tego herbu przedstawiała czerwonego pół orła i czarnego lwa na tarczy.

Pieczęć Władysława Łokietka z herbem Kujaw

W późniejszym czasie na herbie pojawiła się korona wspólna dla pół orła oraz pół lwa. W XVI w. z herbu Włocławka zniknęła tarcza z herbem kujawskim. W późniejszym czasie znany z herbu dynastii książąt kujawskich wizerunek gryfa na stałe zagościł na herbie Kujaw, gminy Włocławek oraz powiatu Włocławskiego stając się nieodłącznym symbolem naszego regionu!

Źródła:

ZAPISZ SIĘ NA NEWSLETTER
Otrzymuj wiadomości e-mail, gdy pojawiać się będą nowe artykuły!
icon
Wysyłając formularz, zgadzasz się z naszą polityką prywatności.

Udostępnij

Zobacz także