Rezerwat Przyrody Kulin, to założony 7 stycznia 1967r. rezerwat podlegający ochronie czynnej, który należy do najcenniejszych obiektów przyrodniczych w środkowej Polsce. To również jedna z największych atrakcji turystycznych na terenie miasta Włocławek oraz jedno z najpiękniejszych i niepowtarzalnych miejsc w tym mieście! Zapewne wielu z was nazwa „Kulin” mało mówi, jednak na pewno kojarzycie charakterystyczny, wysoki i zalesiony teren znajdujący się nad Wisłą, zwłaszcza osoby mieszkające na Zawiślu. Jeżeli tak, to jest to właśnie Kulin! W dzisiejszym artykule postaram się wam, drodzy czytelnicy, dokładnie przedstawić to niezwykłe miejsce wraz z jego okolicami (w tym miejscowość, od której pochodzi nazwa rezerwatu), jego okolice oraz wyjaśnić, dlaczego to miejsce jest takie niezwykłe i wręcz magiczne. Zapraszam was zatem do lektury!

Położenie, podstawowe informacje i cele rezerwatu

Rezerwat Kulin znajduje się w północnej części miasta Włocławek na prawobrzeżnej skarpie nad Wisłą obejmując swoim zasięgiem tereny Zawiśla (w tym głównie ulicę Dobrzyńską) do miejscowości Kulin (od której pochodzi nazwa rezerwatu). Ciekawe okolice o podobnej przyrodzie i ukształtowaniu terenu nieobjęte obszarem rezerwatu przyrody występują również na terenie miejscowości Urszulewo (należącego do sołectwa Kulin) oraz Zarzeczewo (należącego do sołectwa Krępiny). Powierzchnia rezerwatu wynosiła początkowo 15,46 ha, lecz obecnie po wcieleniu do rezerwatu większego obszaru jego powierzchnia wynosi 50,88 ha terenu. Grunty te są zarządzane przez Leśnictwo Szpetal, które z kolei podlega Nadleśnictwu Włocławek.

Podstawowym celem ochrony rezerwatu Kulin jest „[…] zachowanie ze względów przyrodniczych, dydaktycznych i krajobrazowych wielogatunkowych drzewostanów o cechach zbliżonych do naturalnych” [przypis]. Kulin jest w głównej mierze rezerwatem leśnym biocenotycznym i fizjocenotycznym. W rezerwacie występują różne ekosystemy, przeważnie lasów i łąk.

Ukształtowanie terenu i gleby

Teren, jaki występuje w rezerwacie Kulin sprawia wrażenie wyżynnego, co jest znakiem rozpoznawczym tego miejsca, jak i również znacznie to go wyróżnia, ze względu na nizinny teren dookoła Kulina. Wrażenie tego niesamowitego ukształtowania terenu powstaje głównie za sprawą licznych skarp czy też wąwozów. Poza tym jednak teren sam w sobie, w szczególności nad Wisła, jest dosyć stromy i liczne wzniesienia tworzą przeróżne doliny. Liczne zapadliska, doliny, wąwozy i jary powstały na wskutek działającej erozji spowodowanej spływem wód z Wysoczyzny Dobrzyńskiej oraz częstym podmywaniem tychże terenów. Dalej w głąb lądu teren kształtuje się na dwa sposoby:

• W sposób nizinny tworząc spokojne łąki, na których zazwyczaj stawiane są budynki mieszkalne lub powstają liczne pola uprawne czy sady.
• W sposób lekko wyżynny tworząc dalej również liczne wzniesienia (mniej strome od tych znajdujących się nad brzegiem wody), wśród których budowane są domy, ale i występują ciekawe i malownicze szlaki turystyczne, głównie do jazdy na rowerze.

Oprócz samego terenu interesujące są także gleby oraz gliny budujące ten cenny teren oraz w głównej mierze skarpy. Gleby, to jeden z elementów, który podlega ochronie w rezerwacie. Poza samym ukształtowaniem terenu i charakterystycznymi glebami spotkać można miejscami mniejsze głazy, skupiska kamieni czy żwiru i piachu.

Fauna, flora i klimat

W Kulinie w ciągu wielu lat ukształtował się specyficzny mikroklimat należący do klimatu przejściowego pomiędzy oceanicznym, a kontynentalnym. Najcieplejszym miesiącem jest lipiec, a najzimniejszym luty. Klimat ten pozwolił na wykształcenie na terenie rezerwatu biocenoz zbliżonych do lasostepów Ukrainy czy Niziny Węgierskiej. Z tego właśnie powodu występuje tutaj głównie ciepłolubna roślinność stepowa. Przykładowe okazy występujące na terenie rezerwatu, to:

• Dyptam jesienolistny
• Ostnica Jana
• Zawilec wielokwiatowy
• Oman szorstki
• Wężymord stepowy
• Wisienka karłowata
• Czyściec komasty
• Aster gawędka
• Dziewanna fioletowa
• Dzwonek syberysjki
• Ożota zwyczajna

Te gatunki to w większości gatunki florystyczne lub porosty kserotermiczne. Perłą wśród całej kulińskiej roślinności jest zdecydowanie dyptam jesienolistny zwany potocznie gorejącym krzewem Mojżesza, czyli bardzo rzadka i chroniona kwiecista roślina. Nazwa ta jest nieprzypadkowa, gdyż to potoczne określenie na tą zagrożoną wyginięciem roślinę ozdobną związane jest z jej niezwykłą właściwością. Wydziela ona olejki, które pod wpływem temperatury mają zdolność do samozapłonu, jednak zjawisko to występuje w o wiele cieplejszym klimacie, niż w tym występującym w rezerwacie Kulin.

Poza unikatowymi okazami roślin napotkać można także niezwykłe zwierzęta, w tym głównie ptactwo, zamieszkujące tą włocławską „Narnię”. Przykładowymi gatunkami są:

• Czapla biała
• Zimorodek
• Bocian czarny
• Żuraw
• Łabędź
• Orzeł Bielik
• Sokół wędrowny
• Rzadkie okazy ślimaków
• Cykada
• Zając
• Sarna (która żyje w nieco dalszych terenach, ale nieraz sarny odwiedzają ten rezerwat).

Większość mieszkańców tych okolic, to zdecydowanie przeróżne okazy ptaków, które swoim śpiewem dodają niesamowitego klimatu temu cudnemu miejscu.

Turystyka

Na terenie rezerwatu oraz w okolicach Zarzeczewa i Zalewu w Zarzeczewie występują trasy rowerowe przebiegające pomiędzy większymi wzniesieniami oraz zarówno terenami leśnymi, jak i łąkami. Główne atrakcje turystyczne i miejsca zwiedzane przez turystów, to:

• Zarzeczewo, w tym głównie park z widokiem na Wisłę przy Ośrodku Doradztwa Rolniczego, gdzie zresztą organizowane są różne wydarzenia, jak chociażby targi rolnicze z rodzinnymi atrakcjami czy koncertami, Zalew z Mariną należącą do Yacht Club Anwil lub przejazdy starych samochodów po mieście, które mają swój początek w Zarzeczewie.
• Rodzinne Ogrody Działkowe  „Arkadia” oraz „Agricola” będące jednymi z najpopularniejszych i zarazem najdroższych ogrodów działkowych we Włocławku. Działki te znajdują się na wysokim wzniesieniu nad Wisłą, co daje niesamowite wrażenia widokowe działkowcom.
• Tama Włocławek, w tym głównie parkingi. Ten podpunkt może wydać się głupi, jednak spora część osób zwiedzających rezerwat zatrzymuje się tam po drodze, żeby móc ujrzeć na własne oczy ten cudny widok skarp i lasów leżących nad największym sztucznym zbiornikiem wodnym w Polsce, czyli Jeziorze Włocławskim.

Miejsce to jest zwiedzane nie tylko dla konkretnych atrakcji, jakie się tutaj znajdują, lecz głównie dla celów rekreacyjnych, takich jak spacery, bieg, jazda na rowerze zwykłym czy nawet pływanie na rowerze wodnym po zalewie w Zarzeczewie! Szczególnie w letnich porach można spotkać wiele osób spacerujących, biegających lub jeżdżących na rowerach, co świadczy o niemalejącej popularności tego miejsca, a wraz z kolejnymi badaniami w tym miejscu nad występującymi tutaj rzadkimi okazami przyrodniczymi to miejsce przyciąga coraz mocniej.

Miejscowość Kulin

Kulin, to miejscowość położona obok włocławskiej ulicy Dobrzyńskiej, miejscowości Szpetal Górny, Nasięgniewo, Urszulewo oraz Zarzeczewo. W dużej części jest to osiedle domków jednorodzinnych, jednak za domami za ulicą główną znajdują się sady oraz pola uprawne, które na wyżynnym terenie dają bardzo ładne widoki. Obecnie miejscowość liczy ponad 200 osób (dane z 2009 i 2014), ale ta liczba z roku na rok mocno wzrasta ze względu na dużą liczbę przeprowadzek z miasta do tych niezwykłych terenów.

Problemy rezerwatu

Rezerwat Kulin poza byciem w stanie praktycznie przez setki lat nienaruszonym i cieszącym oko wiele pokoleń współcześnie zaczyna się coraz częściej borykać z problemami dotykającymi go bezpośrednio, takimi, jak:

• Tama Włocławek przysporzyła po części nieco problemów, w głównej mierze kulińskim skarpom. Roboty związane w dużej części z remontem drogi naruszyły w pewnym stopniu pobliski chroniony teren, gdzie ingerencja w teren spowodowała usunięcie części skarpy odsłaniając jeden z wąwozów.
• Liczne powodzie w ciągu ostatnich lat spowodowały osadzenie się na brzegach wody licznych odpadów naniesionych przez wody powodziowe, które po dziś dzień nie zostały po części usunięte i zanieczyszczają rezerwat.
• Mieszkańcy okolic oraz właściciele działek w dwóch ogrodach działkowych przyczyniają się znacznie do zanieczyszczania rezerwatu i podtruwania jego roślinności.

Rezerwat Przyrody Kulin, to niezwykłe miejsce oraz zdecydowanie włocławska perła przyrodnicza, a wygląd tego cudnego rezerwatu nasuwa na myśl zupełnie inne zakątki świata lub nawet fantastyczne krainy. Miejsce to w 100% zasługuje na więcej uwagi oraz przede wszystkim troski o lokalną faunę i florę…

ZAPISZ SIĘ NA NEWSLETTER

Otrzymuj wiadomości e-mail, gdy pojawiać się będą nowe artykuły!

Adres E-Mail

Wysyłając formularz, zgadzasz się z naszą polityką prywatności.

gloswloclawianina

Głos Włocławianina, to niezależny portal internetowy dla Powiatu Włocławskiego.

Obecnie w miejscu zarośniętego jeziora Grzywno,

Po zakończeniu działań wojennych żołnierzy za

Fot. Bolesław Julian Sztejner, nakładem własnym

Fot. Bolesław Julian Sztejner, nakładem własnym

Fot. Bolesław Julian Sztejner, nakładem własnym

Drugim takim kinoteatrem był "Sfinks" mieszczący

Zobacz więcej na Instagramie!